Mâm xôi (hay còn gọi là Phúc bồn tử) cái tên không quá lạ lẫm nhưng độ sử dụng phổ biến hiện nay không phải quá cao. Người ta có thể sử dụng quả ăn trực tiếp, chế biến nhiều loại bánh, thức uống thơm ngon bổ dưỡng. Đặc biệt không chỉ quả, các bộ phận khác của cây cũng được tận dụng vào nhiều bài thuốc hữu hiệu. Nếu như bạn chưa biết rõ về loại cây này thì có thể xem thêm thông tin từ những nội dung sẽ được trình bày bên dưới nhé.
Giới thiệu chi tiết về quả mâm xôi
Quả mâm xôi là loại trái cây mọc trên loại cây cùng tên, có những giống được lai tạp với các loại khác cùng họ để cho ra sự đa dạng và tận dụng những đặc điểm hữu dụng. Loại quả này ưa khí hậu mát mẻ, được trồng phổ biến ở các nước châu Âu và vùng Bắc Mĩ.
Hiện nay tại Việt Nam, người ta cũng trồng nó nhiều tại Lâm Đồng, Đà Lạt. Người ta gọi mâm xôi với nhiều cái tên khác nữa theo từng địa danh khác nhau, như là phúc bồn tử, đùm đũm, dâu rừng… Tuy nhiên tên gọi khác nhau thì thực chất nó đều chỉ về loại quả này mà thôi.
Các loại quả mâm xôi khác nhau hiện nay
Cùng một loại cây nhưng lại có nhiều loại khác nhau, thường người ta gọi theo màu sắc của nó là mâm xôi đen, đỏ, vàng. Phổ biến nhất hiện nay chính là mâm xôi đỏ. Sở dĩ chúng gắn liền với tên gọi này là vì khi quả chín thì sẽ căng lên thành một búi hạt đều đặn, tròn đầy trông cứ như một mâm ụ xôi vậy.
Mùi vị quả mâm xôi cũng tương tự như các loại dâu cùng họ khác, ngọt thanh và chua nhè nhẹ. Tuy nhiên thực chất hai loại quả dâu tằm và phúc bồn tử không phải là một mà chỉ cùng họ với nhau thôi. Trên thực tế, mâm xôi được biết đến với nhiều tác dụng tuyệt vời trong y học. Không chỉ có quả, thân và lá cây đều có thể tận dụng được.
Quả mâm xôi có chứa rất nhiều dinh dưỡng tốt
Nghiên cứu khoa học hiện đại đã tìm ra rất nhiều hợp chất, vi chất có lợi trong loại quả này. Chẳng những thế mà nó được mệnh danh như một “thần dược tự nhiên”. Theo công bố từ các nghiên cứu khoa học, loại quả này có chứa các acid hữu cơ đa dạng như là acid citric, salicylic, malic, tanin, fructose, pectin và một số acid hữu cơ khác.
Bên cạnh đó, các dưỡng chất và hợp chất có lợi được tìm thấy như flavonoid, vitamin C (53,7%), chất xơ (31%), các vitamin và khoáng chất khác. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sử dụng quả mâm xôi thường xuyên có thể giúp cho cơ thể chúng ta trung hòa các gốc axit tự do, chống oxy hóa và làm chậm tiến trình lão hóa tế bào.
Quả mâm xôi có rất nhiều công dụng vượt trội
Vượt ra khỏi tác dụng dinh dưỡng thông thường, phúc bồn tử đem đến cho người sử dụng những tác dụng y học có hiệu quả rõ ràng. Theo đông y ghi chép, mâm xôi có tính hơi ấm, mang khả năng trung hòa, khi đi vào các kinh gan thận thì có tác dụng bổ gan ích thận, thông huyết, giúp sáng mắt, kiện não ích trí, nhuận sắc, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể và tăng khả năng chống oxy hóa tế bào.
Tức là mâm xôi sẽ giúp bạn làm chậm tiến trình lão hóa cơ thể. Ngoài ra nó cũng được biết đến với tác dụng làm đẹp được nhiều người ưa chuộng. Cụ thể về lợi ích và công dụng của loại quả này theo kiến thức khoa học hiện đại lý giải như sau:
Phúc bồn tử là quả có lượng chất chống oxy hóa cao
Phúc bồn tử – mâm xôi chứa lượng chất chống oxy hóa cực kỳ dồi dào, ngăn chặn sự phát triển của các gốc tự do, các tế bào ngoại lai và tế bào ung thư trong cơ thể con người. Vì thế sử dụng thường xuyên với liều lượng ổn định rất tốt cho người bị bệnh hoặc có nguy cơ mắc phải các bệnh tiểu đường, ung thư, tim mạch, …
Đồng thời, loại quả này cải thiện được tình trạng viêm của các vết thương, giảm thiểu stress và ngăn ngừa, sửa chữa những tổn hại DNA trên cơ thể con người. Do đó sử dụng loại quả này giúp cho chúng ta giảm được căng thẳng mệt mỏi, dồi dào sức khỏe và tinh anh, hoạt bát hơn nhiều. Đương nhiên, tác dụng lâu dài còn giúp trẻ hóa từ tế bào bên trong đến diện mạo bên ngoài.
Quả mâm xôi giúp kiểm soát lượng đường huyết cơ thể
Quả phúc bồn tử có vị ngọt nên nhiều người nhầm tưởng rằng loại quả này chứa nhiều đường, không thích hợp cho người bị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên thực tế thì đây là loại quả được biết đến trong y học với rất ít carbohydrate, nhưng lại chứa nhiều hàm lượng các chất xơ, các vi chất tannin. Vì thế người bị bệnh tiểu đường cũng có thể sử dụng mà không cần lo ngại nhiều về vấn đề đường huyết trong máu.
Ngược lại, các chất dinh dưỡng trong phúc bồn tử sẽ giúp cho bạn cải thiện được đáng kể tình trạng bệnh tiểu đường, bởi nó giúp giảm thiểu lượng đường trong máu, và giảm thiểu cả triệu chứng kháng insulin. Nhờ vào hàm lượng tanin dồi dào cũng giúp cho người bệnh ngăn chặn, giảm thiểu lượng đường nạp vào trong cơ thể.
Vì thế lâu dài cũng giúp cải thiện và chuyển biến tốt hơn tình trạng bệnh tiểu đường. Nghiên cứu này đã được công bố sau khi các nhà khoa học thí nghiệm trên chuột bạch. Những chú chuột ăn quả mâm xôi một thời gian đưa đi kiểm tra có lượng đường máu thấp hơn những chú chuột không ăn loại quả này.
Chống và giảm thiểu sự phát triển tế bào ung thư
Quả mâm xôi theo nghiên cứu chứa cực nhiều chất chống oxy hóa, vì thế sử dụng loại quả này thường xuyên có thể chống các gốc tự do và tế bào ung thư hình thành, phát triển. Nghiên cứu khoa học được công bố cho thấy rằng chiết xuất từ quả phúc bồn tử chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao, tiêu diệt đến khoảng 90% tế bào ung thư vú, ruột kết và dạ dày.
Vì thế mâm xôi được xem là có hiệu quả đáng kể trong việc phòng chống các bệnh ung thư như ung thư vòm họng, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi hay ung thư ruột kết, dạ dày… Bên cạnh đó, làm lượng chất sanguin H-6 có trong phúc bồn tử cũng có khả năng tiêu diệt được 40% tế bào gây nên ung thư buồng trứng – một loại ung thư thường gặp ở phụ nữ ngày nay.
Mâm xôi giúp hoạt động của não bộ khỏe mạnh, tinh anh hơn
Bên cạnh khả năng chống oxy hóa, làm chậm phát triển tế bào ung thư, các chất vitamin C, vitamin E… có trong quả mâm xôi đem đến sự hỗ trợ tuyệt vời với hệ thần kinh và não bộ trung ương. Vì thế nếu sử dụng thường xuyên, hợp lý liều lượng cũng giúp cho mọi người cải thiện khả năng ghi nhớ, làm chậm quá trình lão hóa tế bào thần kinh do tuổi tác.
Mâm xôi ẩn chứa những tác dụng dược lý bất ngờ
Tác dụng dược lý của loại quả này được công nhận cả từ y học cổ truyền, và ngày nay càng được khẳng định chắc chắn hơn thông qua các nghiên cứu khoa học.
Tác dụng mâm xôi theo y học cổ truyền ghi chép
Tài liệu y học cổ truyền có ghi chép lại rằng, sử dụng lá cây, cành cây và rễ cây có vị ngọt nhạt, có tính bình, tác dụng chính là hoạt huyết, giải nhiệt, tán ứ, giảm mụn nhọt chỉ huyết, từ đó kích thích tiêu hóa, giúp ăn ngon miệng hơn, thèm ăn hơn, vì thế tác dụng cao trong việc chữa trị chứng biếng ăn, ăn không ngon… ở cả người lớn và trẻ nhỏ.
Quả Mâm xôi với tình bình và vị ngọt có tác dụng rất lớn trong bổ gan thận, thịnh âm, cường dương, giúp con người dồi dào sức khỏe, cơ thể nhẹ nhàng, tinh lực mạnh mẽ.
Tác dụng dược lý cụ thể được chứng minh trong y học hiện đại
Tác dụng theo y học hiện đại chứng minh đối với mâm xôi thực sự rất lớn. Bạn có thể cân nhắc dùng tùy thuộc mục đích bạn đang nhắm đến tác dụng nào sau đây:
- Chống các gốc tự do, các tế bào ung thư nhờ vào khả năng chống oxy hóa cực đỉnh.
- Điều hòa hoạt động của tim và giữ ổn định tình trạng huyết áp, giúp tăng sản xuất hồng cầu trong máu.
- Cải thiện lưu thông máu não, giúp minh mẫn và tinh anh hơn.
- Cải thiện đáng kể tình trạng bất ổn của mô và mạch máu.
- Tăng cường hệ thống miễn dịch trong cơ thể, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
- Bảo vệ thị lực, cải thiện các tình trạng về mắt cho mọi người.
- Hỗ trợ làm giảm triệu chứng và điều trị bệnh tiểu đường.
Bài thuốc dùng mâm xôi để trị bệnh được áp dụng
Một số trường hợp người ta sử dụng phúc bồn tử trong bài thuốc đem đến tác dụng bất ngờ cho người dùng. Cụ thể bài thuốc thường được áp dụng như sau:
Với phụ nữ sau sinh gặp phải chứng đầy bụng, khó tiêu
Cần chuẩn bị khoảng 10 gam – 20 gam cành/lá/rễ cây thái nhỏ phơi khô. Bắc bếp lên sao cho khô thơm rồi hãm nước nóng như uống trà. Cũng có thể dùng sắc nước uống hàng ngày như các loại nước lá thông thường khác.
Cây mâm xôi điều trị viêm, nhọt hoặc chữa hư thận, liệt dương
Tương tự như trên, lượng lá hoặc cành cây phơi khô cần chuẩn bị là khoảng 15 gam, bạn cho vào sắc với nửa lít nước, đun cạn bớt cho đến khi còn khoảng ⅕ thì dừng. Chia ra uống ngày 2 lần là được..
Công dụng từ những bộ phận khác trong cây mâm xôi
Quả mâm xôi có chứa nhiều chất anthocyanins, loại chất này chính là một chất thuộc nhóm chất flavonoid, với công dụng chính là giảm đau tiêu viêm, giảm thiểu các biến chứng viêm đau của bệnh liên quan đến vấn đề tim mạch. Sở dĩ làm được điều này là bởi vì nó có cơ chế ngăn ngừa sự tích tụ các tiểu cầu tại đây.
Nhờ thế mà làm giảm thiểu huyết áp mạch máu, tránh gánh nặng lên tim trong thời gian dài. Nhưng các bộ phận khác của nó cũng có công dụng tuyệt vời như rễ và lá, cụ thể:
Sức khỏe tim mạch cải thiện đáng kể khi dùng phúc bồn tử
Rễ cây mâm xôi cũng chứa lượng lớn kali giúp cơ thể của chúng ta điều chỉnh và kiểm soát lượng natri trong máu, phòng tránh các bệnh liên quan đến huyết áp và chứng đột tử. Hàm lượng chất xơ cao cũng giúp cho người sử dụng giảm thiểu tỷ lệ mỡ trong máu, ngăn chặn và đẩy lùi bệnh béo phì, bệnh tim mạch. Người dùng thường xuyên sẽ có được trái tim khỏe mạnh, tinh thần ổn định khỏe khoắn.
Thân, rễ mâm xôi có tác dụng cải thiện vấn đề tiêu hóa
Thân và rễ phúc bồn tử chứa một lượng lớn chất xơ, giúp thúc đẩy hoạt động của thành ruột, từ đó giúp cơ thể thải độc và tiêu hóa tốt hơn, hỗ trợ đẩy lùi các vấn đề táo bón. Bởi thế người thường xuyên gặp phải các vấn đề liên quan đến tiêu hóa cũng được khuyên nên sử dụng loại cây này.
Kết luận
Vậy là bạn đã tìm hiểu đầy đủ về cây mâm xôi, các đặc điểm và tác dụng vượt trội của quả, cây, lá và rễ của loại thực vật này. Với công dụng tuyệt vời như vậy, bạn có thể nghiên cứu và sử dụng tùy từng mục đích muốn thu lại cho bản thân và mọi người xung quanh.
